De internetomzet van de detailhandel was in het vierde kwartaal van 2020 maar liefst 55,6 procent hoger dan een jaar eerder. Dit is de sterkste groei sinds 2014, toen deze cijfers voor het eerst gepubliceerd werden. De totale omzet van de detailhandel was in het vierde kwartaal van 2020 4,5 procent hoger dan een jaar eerder. De winkels in meubels en woninginrichting plusten met 3,7 procent. Deze toename was wel iets minder sterk dan in het derde kwartaal. Het CBS komt met deze informatie aan de hand van de nieuwe kwartaalcijfers.

Non-food
De foodsector zette meer om, terwijl de omzet in de non-foodsector kromp. Ondernemers in de detailhandel zijn pessimistisch over de ontwikkeling van de omzet en het economisch klimaat in het eerste kwartaal van 2021. Dit meldt het CBS op basis van de nieuwe kwartaalcijfers. Bij de internetomzet kan onderscheid worden gemaakt tussen pure internetverkopers en de multichannelers. Met deze laatste bedoelen we verkopers met diverse afzetkanalen. Voor deze bedrijven is de verkoop via internet een nevenactiviteit, naast de verkoop in fysieke winkels. Bij de pure internetverkopers (postorderbedrijven en webwinkels) was de omzet in het vierde kwartaal 44,5 procent hoger. De online-omzet van multichannelers nam met 71,5 procent toe. Voor de gehele detailhandel en de multichannelers is dit de hoogste groei van de internetomzet die tot nu toe gemeten is. De groei verbreekt hiermee het eerdere record van het tweede kwartaal in 2020 (tijdens de eerste lockdown), toen er respectievelijk 54,9 en 68,0 procent meer online werd omgezet dan een jaar eerder.

Woonbranche
De omzet daalde in het vierde kwartaal het sterkst bij kledingwinkels (-26,9 procent) en winkels in schoenen en lederwaren (-26,5 procent). De woongerelateerde branches bleven het ook in het vierde kwartaal goed doen. Ten opzichte van een jaar eerder namen de omzetten van de winkels in doe-het-zelfartikelen, keukens en vloeren (+16,8 procent) en de winkels in meubels en woninginrichting (+3,7 procent) toe.

Food
De totale omzet van de detailhandel was in het vierde kwartaal van 2020 4,5 procent hoger dan een jaar eerder. Het volume, de omzet na correctie voor prijsveranderingen, nam in het vierde kwartaal met 2,7 procent toe. De detailhandel realiseerde in heel 2020 een omzetstijging van 5,9 procent, terwijl het volume met 4,0 procent groeide. De omzet van de detailhandel nam hiermee voor het zevende jaar op rij toe. De foodsector behaalde met 6,9 procent de hoogste omzetgroei, terwijl de non-food sector nagenoeg hetzelfde heeft omgezet als in 2019.

Speciaalzaken
De bestrijding van het coronavirus heeft uiteenlopende effecten op de detailhandel. In de foodsector was de omzet in het vierde kwartaal van 2020 7,3 procent hoger, in het derde kwartaal was dat 6,4 procent. Bij de supermarkten nam de omzet met 7,6 procent toe. De omzet van speciaalzaken zoals slagerijen, groentezaken, kaaswinkels en slijterijen groeide met 6,0 procent.

Lockdown
Vanaf 15 december moesten veel non-foodwinkels sluiten vanwege de tweede lockdown. In deze sector was de omzet in het vierde kwartaal 5,6 procent lager. Alleen in het derde kwartaal van 2013 was de krimp ten opzichte van een jaar eerder nog groter. Het volume daalde met 6,9 procent.

Faillissementen
In het vierde kwartaal van 2020 zijn er in de detailhandel 48 faillissementen uitgesproken. Dit is bijna een halvering ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder, toen er 89 faillissementen werden uitgesproken. Ook vergeleken met eerdere kwartalen in 2020 gingen minder detailhandelaren failliet: in de eerste twee kwartalen gingen nog bijna 100 detailhandelsbedrijven failliet, in het derde kwartaal waren dat er 67.

Pessimisme
Per saldo 35,9 procent van de ondernemers in de detailhandel verwachtte begin januari dat de omzet over het eerste kwartaal van 2021 zal afnemen. Het merendeel van de ondernemers verwacht dat de omzet gelijk blijft (47,3 procent) of afneemt (44,3 procent). Daarnaast gaat per saldo 12,8 procent van de detailhandelaren uit van een verslechtering van het economisch klimaat in het eerste kwartaal van 2021.

De cijfers in dit artikel zijn voorlopig en bijgewerkt tot en met 29 januari 2021.